Alpinizam

Alpinistički odsek
"Dr Rastko Stojanović"
Planinarski savez Beograda

Zmaja od Noćaja 9/IV
e-mail: aob@aob.org.rs

Istorija AOB-a

U daljem tekstu daje se prikaz aktivnosti Alpinistickog odseka Beograda /AOB) koji od 1972. godine nosi ime svog, preminulog, prvog nacelnika Dr Rastka Stojanovica, pri cemu se navode cinjenice za koje postoji izvorna dokumentacija ili koje su, na osnovu verodostojnih dokumenata ili svedocenja savremenika, usle u pregled alpinisticke aktivnosti u planinarskoj organizaciji Srbije u ALMANAHU -75 GODINA PLANINARSTVA U SRBIJI. Prema tome - po prirodi stvari - ovaj tekst je otvoren za sve nove proverene cinjenice, eventualne ispravke, kao i odredene sinteze, tj. ocene i sudove.

1951. godina

U prvoj godini postojanja, 1951. veoma je ziva aktivnost AO Beograda. Jednom ili dva puta nedeljno odrzavaju se vezbe u napustenim kamenolomima (populanra vezbalista "V-1" i "V-2" u Kosutnjaku i "V-3" u Rakovici). Posle ovakvih vezbi islo se na izlete u planine, u kojima je izvrseno te godine 39 uspona (naveza - smer) od cega 15 prvenstvenih (4 zimska i 11 letnjih). Februara te godine odrzan je prvi alpinisticki tecaj PS Srbije na Suvoj planini, kojom prilikom su Zvonimir Blazina, Dobrivoje Gacesa, Ivan Stojanovic i drugovi u njenoj centralnoj barijeri ispenjali prve smeri, i to dve lake po tocilima Trema (1808 m) i Golemog kama i dve vrlo teske kaminske, u Rzencu (1.143 m ) i Golasu (1.388 m).

U februaru, u 300-metarskoj severnoj steni prokletijskog vrha Hajle (2.400 m), alpinisti iz Beograda (Paljaruci, Milivojevic i drugovi) izvode prvi uspon, da bi ova stena dobila jos jednu zimsku smer dve godine kasnije (Ivan Stojanovic i drugovi). Nesto posle toga, u martu, grupa u sastavu Paljaruci, Aleksic, Gacesa, Milivojevic i drugi vrsi zimski prvenstveni uspon kroz 400 metarsku juznu stenu Krsa Cvrlje (2.460 m) u grupi Koprivnik u Prokletijama.

Od 15. do 23. jula, odrzan je letnji penjacki tecaj sa 18 polaznika, u Gornjaku. Tom prilikom ispenjani su prvi usponi u niskoj (80-120 m), ali veoma razvucenoj steni Malog Vukana (756 m) koja ce dugo vremena posle toga biti najposecenija i alpinisticki najobradenija stena u niskim planinama Srbije. Istok Paljaruci, Ivan Stojanovic, Dobrivoje Gacesa, Radmila Lazarevic, Karlo Cerne i drugi ispenjali su, tokom tog tecaja i na drugim izletima te godine smeri RAZ LADNE VODE, PRVOMAJSKA, CERNEJEVA, CENTRALNA i BELE PLOCE, sto je predstavljalo vec citav jedan mali repertoar raznih tezinskih stepena i morfoloskih kontrasta koji se kroz izlete i tecajeve stalno upotpunjavao i narastao do dvadesetak smeri i varijanti. U prvoj godini rada beleze se jos i neuspeli pokusaji u Kablaru, istrazivanja na Tari i Jelici, cetiri uspona na Kopaoniku (minijature u Kozjim stenama, kojima se izgleda izgubio trag), jedan na Ostrovici i devet u Julijskim Alpima, za vreme letnjeg alpinistickog tabora koji je imao 14 ucesnika.

1952. godina

Prema knjizi uspona AOB, u 1952. godini bila su 63 uspona (naveza-smer) od cega 20 prvenstvenih (16 zimskih i 4 letnja). Od tih zimskih poduhvata iz pocetka delatnosti AOB treba, pre svega pomenuti akciju grupe u sastavu Zivojih Gradisar, Ivan Stojanovic, Branko Turin, Milutin Rodic, Miodrag Trajkovic i Branko Mitrasinovic, koja je vrsila zimske uspone na Durmitoru, medu kojima i drugi zimski uspon na njegov najvisi vrh, Bobotov kuk (2.522 m). Od 8. do 13. februara odrzan je alpinisticki zimski tecaj u Bjeluhi (Prokletije) sa pet tecajaca (dva iz Beograda) koji je vodio dr Rastko Stojanovic.

Od tada, kroz mnoge godine, kuca u Bjeluhi postace baza mnogih zimskih tecajeva i drugih akcija kroz koje je izvrsena (pored ostalog i od clanova AOB) temeljita zimska obrada srbijanskog dela Prokletija koje inace nemaju u drugom pogledu takav alpinisticki znacaj koji bi odgovarao njihovim dimenzijama. Vrseni su tako mnogobrojni zimski usponi i traverze na celom prostoru od derovice preko Ujkovog krsa i Bogicevice na jugu (Ivan Stojanovic i Ljiljana Piletic-Stojanovic), do Rusolije, Hajle i Planinice te Nedzinata na severu. Medu tim, pretezno zimskim aktivnostima u Prokletijama, te godine usleduje i jedna prvomajska epizoda u suvoj steni. Grupa koju vodi Zvonimir Blazina prolazi penjackom smeri HASANOVA JARUGA na Hasanov vrh (1.780 m). O prvomajskim praznicima dolazi do prvog uspona u grupi Kuckog Koma pod priblizno zimskim uslovima. To je uspon Ivana Stojanovica i Dobrivoja Gacese na SEVERNI VRH (2.483 m) iz Medukomlja, sa silaskom koji predstavlja penjacku smer i pod letnjim uslovima. U julu Zivojin Gradisar i Zoran Markovic izvode smer u LEVOM REBRU GOLEMOG KAMA u Suvoj planini. U avgustu, Zvonimir Blazina penje u Julijskim Alpima (Bavarska u Triglavu, Hornova u Jalovcu).

1953. godina

Godina 1953. donosi u AOB 45 uspona (naveza - smer) od cega 10 prvenstvenih (dva zimska i osam letnjih). U to vreme, medutim, u Beogradu, pored AOB razvija aktivnost i AOS (odsek studentskih drustava) u kome ce te godine, kao i narednim do 1957. Branko Turin, Milutin Rodic, a zatim i Milan Matic razviti obiman i pozrtvovan pedagoski i organizacioni rad vodeci svakog proleca i jeseni pocetnicke, a zatim i zimske tecajeve za studente-planinare, iz kojih se kasnije reprodukovala alpinisticka baza u Srbiji. Te godina studenti zimi obraduju Maglic (Slobodan Mitrovic, Ljuba Popovic, Branko Protic), a Kablar dobija prvu, STUDENTSKU SMER, (Branko Turin - Momcilo Rekalic) po jugozapadnom grebenu.

Ove godine, primice alpiniste zimi i jedan od najlepsih vrhova srbijanskog dela Prokletija - Marjas, (2.530 m) (Branko Kotlajic, Radoljub Jevtic, Ivan Stojanovic i Ljiljana Piletic), cime ce osnovna zimska obrada ovog podrucja biti zaokruzena.U Sicevackoj klisuri, prvim tecajem za niske planinare i prvim usponom kroz 150 m visoku stenu Oblika (898 m) - PRVA NISKA SMER (Nikola Nerubacki - Vladimir dordevic, AO Nis, sa Z. Blazinom i Z. Markovicem, AO Beograd) otvara se novo penjacko podrucje velikih razmera i mogucnosti i pocinje zivot niske sekcije koja ce 1956. godine prerasti u odsek i kao takva obaviti golem posao u obradi Sicevacke klisure, i u celini odigrati znacajnu ulogu kao trajno zariste alpinisticke aktivnosti u Srbiji, sve do danasnjeg dana. U visokim planinama u leto 1953. godine clanovi AOB nastavljaju da beleze nove uspehe. U ISTOCNOJ STENI PLECA na Durmitoru, Zivojin Gradisar penje novu smer sa Olejnikom, a po ZLJEBU IZMEDU SLJEMENA I PLECA, kao i u BANDIJERNI, sa Kotlajicem. U Julijskim Alpima, postepeno se iz smeri nastalih s kraja proslog i pocetka ovog veka (u Triglavu, Cmiru, Stenaru, Razoru, Jalovcu, Mojstrovki) prelazi u modernije smeri penjane izmedu dva rata. Skok u peti tezinski stepen u dugim smerima, obelezavaju usponi naveza: Milan Matic - Milutin Rodic (SKALASKI STEBER u severo-zapadnoj steni Skrlatice), Zvonimir Blazina - Dobrivoje Gacesa (CENTRALNA u Spiku) i Zvonimir Blazina i Zoran Markovic (SKALASKA i PRUSIK - SALAJEVA u Triglavu).

1954. godina

U 1954. godini registrovana su 63 uspona (naveza - smer) u AOB, medu njima jedan zimski i sest letnjih prvenstvenih, uglavnom u steni Mucnja u Starom Vlahu (Zvonimir Blazina, Branko Kotlajic i drugovi) pored KIDRICEVE SMERI u stodvadesetmetarskoj juznoj steni Kablara (885 m) (Branko Turin, odnosno Mirko Stoicevic, koji je izveo doslednu izlaznu varijantu). Ivan Stojanovic i Branko Kotlajic penju SEVEROISTOCKI RUB TREMA u Suvoj planini. Ivan Stojanovic penje novu smer u SEVERNOJ STENI HAJLE u Prokletijama. Razume se, penje se i dalje u Julijskim Alpima gde Aljazev dom postaje, i kroz dugi niz godina ostaje, trajno steciste alpinista Beograda i Srbije u punoj letnjoj sezoni. Iste godine bilo je i penjanja u stenama Kablara: Studentska smer, Kuljaj Milan i Balabanov Fedja i Kirjakova, Kuljaj Milan i Stoicevic Mirko.

Medutim, i iz drugih ishodista vrse se cesto vrlo kvalitetni usponi (te godine, na primer, drugo ponavljanje smeri OGRIN - OMERZA u Jalovcu od naveze Zvonimir Blazina - Veselin Maksimovic). Te godine u julu pada i prva zrtva AOB u steni - Dragan Zivanovic smrtno je nastradao penjuci se sam iz doline Zajezeram u steni Ticarice, bez svekoka tako da se i ne znaju tacne okolnosti nesrece. Isto leto, nesto kasnije, u nevremenu na grebenu Monblana, gube zivote pripadnik AOB Dragan Tekic i planinar Dragan Stanicevic. U septembru slede dva prvenstvena uspona u grupi Maglic-Bioc-Volujak: Ivan Stojanovic sa Radoljubom Jevticem i Ljiljanom Piletic penje novu smer u bosanskom Maglicu (JUGOZAPADNA JARUGA) i u Trnovackom Durmitoru. Vera Simic vrsi mnostvo visokogorskih uspona (Hajla, Derovica 2656m,Solunska glava, Marijas 2530m, Nedinat 2341m, Starac 2426m, Besna kobila 1993m)

1955. godina

U visoke planine se odlazilo zimi i ranijih godina, a od 1955. teziste se u ovom pogledu prenosi sa juga na Alpe. Te godine 5. do 16. marta, 14 polaznika iz Beograda pohada zimski alpinisticki tecaj u Krnici u Julijskim Alpima koji vodi Rastko Stojanovic (sto ce on redovno ciniti dugi niz godina). Ovaj tecaj biva dosta desetkovan povredama, pa ga zavrsava sest tecajaca. U avgustu, clanovi AOB (R. Stojanovic, Z. Blazina, S. Zivkovic, Vera Simic, Markovic i Rajnold) borave u centralnim Alpima i Dolomitima i vrse penjacke uspone na sest razlicitih vrhova, treceg do petog stepena tezine. Od uspona u nasoj zemlji zabelezen je uson u Gornjaku, stena Malog Vukana, Kuljaj Milan i Stoicevic Mirko.

Najveci uspeh jednog beogradskog alpiniste u inostranstvu u to doba belezi Zvonimir Blazina, sa austrijskim partnerom Rajmondom Rufom - u proslavljenoj severnoj steni Cima Grande (3.003 m) u grupi Lavaredo u istocnim Dolomitima (smer KOMICI-DIMAI), posle cega penje i u severnoj steni vrha Cima Pikolisima sa Sinisom Zivkovicem. U domacim planinama te godine malo jenjava prvenstvena penjacka aktivnost. Beleze se samo dva prvenstvena uspeha na Prenju, na vrhove Prijevorac i Crnopoljski Osobac (Branko Kotlajic, Dobrica Lazic). To je malo zatisje pred alpinisticko otkrivanje Komova i crnogorskih Prokletija, koje ce dati pecat delatnosti alpinista Srbije u nekoliko narednih godina. U Julijskim Alpima uspesno penje Zvonimir Blazina (Brojanov raz u Stenaru, Dibonova u Spiku). Vera Simic je ponovo aktivan clan (Jahorina 1913m, Igman, Bjelasnica, Turska gora 2235m, Planjova 2899m, Skuta 2431m, Zelena glava 2123m)

1956. godina

Odrzan je zimski tecaj u Krsici, sa 15 ucesnika, ali nema podataka o penjackim rezultatima. U leto dolazi do osnovne alpinisticke obrade Komova. Logorujuci na stanovima Stavna, zajedno sa grupom zagrepcana, clanovi AOB dr Rastko Stojanovic (koji je vodio ovu akciju), Aleksandar Rogulic, Ivan Stojanovic, Zivojin Gradisar, Branko Kotlajic, Predrag Milenkovic, Vojislav Popadic, Radmila Lazarevic i Milorad Mirkovic, resavaju bitne penjacke probleme stena Vasojevica koma (2.460 m) (DESNA JARUGA i DESNI STEBER) i Malog srednjeg vrha Kuckog koma (2.483 m) (smer X), i obavljaju precenje GREBENA KOMOVA. U Sicevackoj klisuri Kuljaj Milan i Aleksandar Djoric penju Prvu Nisku a na Triglavu Slovensku smer Kuljaj Milan, Stojanovic Ljiljana i Ivan. Vera Simic se penje na Aljazev Stolp 2863m, Mojstrovka 2882m – zimski uspon i Jalovec 2643m a u Ovcaru penje sa Blazinom, u Kablaru sa Turinom i u Gornjaku sa Rastkom.

U inostranim planinama - Zvonimir Blazina i Vojislav Popadic izlaze na Materhorn (4.505 m ) kao prvi Beogradani po LION-GREBENU i uz silaz po HERNLI-GREBENU vrse njegovo precanje. Krajem godine Istok Paljaruci - koji je u to vreme vodio borski AO Ivan Stojanovic i grupa tecajaca napravili su prvi uspon u steni Homoljskog Stola (1.156 m)(SMER IPSILON). Ove godine belezi se i prvenstveno grebensko precenje Branka Kotlajica na Korabu od Kabasa do Malih korabskih vrata. U Centralnim Alpima, Zvonimir Blazina penje se na Gran Flambo (3554 m). Jedan od retkih vanevropskih pristupa: Ivan Stojanovic na Erdzijas dag, u Anadoliji.

1957. godina

Zimskim tecajem u Bjeluhi, koji vodi Milan Matic, a pohada ga 12 tecajaca, pocinje sezona standardnim cepinaskim repertoarom, a nastavlja se zimskim taborom na Stavni, na Komovima, koji je u svemu pandan taboru od prethodnog leta. Ucesnici (Rastko Stojanovic, Dusan Stanojevic, Vojislav Popadic, Bogdan Pajkovic, Ivan Stojanovic, Mirko Stoicevic) vrse supone na sve glavne vrhove Komova u vise smeri i varijanti. Krajem aprila 1957. godine pripadnici Studentskog AO iz Beograda (Milan Matic, Branko Turin, Bogdan Pajkovic, Velibor Stanisic, Milanka Kolarski, Bozidar Petrovic), vrse uspone kroz jos tri nove smeri u steni Homoljskog Stola (DIREKTNA, SMER IKS I JARUGA SA OKNOM).Leto 1957. godine donosi dogadaje koji su u izvesnom smislu najznacajniji u dotadasnjoj istoriji alpinizma u Srbiji. Pocinje era Karanfila. Posle "izvidackih" tura ranijih godina i pojedinih neuspelih pokusaja, grupi alpinista iz Beograda polazi za rukom da planinarski otkriju, penjacki osvoje i dokumentovano, recju i snimkom, obrade ovaj fascinantni masiv - poslednju znacajniju grupu netaknutih vrhova na nasoj drzavnoj teritoriji. Cetvrtog jula 1957. godine Zivojin Gradisar, Branko Kotlajic i Branislav Mitrasinovic, prolaze KOTLOVSKU SMER - kombinovano sneznicko i suvo penjanje, sa vrlo teskim pasazem izmedu dva velika snezna cirka po kojima je smer dobila ime, pa izlaze na Juzni vrh Karanfila (Maja Kec). Posle bivaka blizu vrha sutradan penju laki greben sa jednim teskim detaljom preko Malog i Velikog srednjeg vrha (Gurt e zjarmit) i Severnog vrha Karanfila (Maja Bals) i resavaju problem silaska posle izvrsenih uspona u stenama Karanfila. Osmog i devetog jula 1957. godine Zivojin Gradisar i Branko Kotlajic penju drugu vrlo tesku i efektnu smer RAZ PRESTOLA u juznom vrhu Karanfila. Prethodno, sestog jula naveza Mirko Stoicevic - Momcilo Rekalic - Branislav Mitrasinovic izlazi po SEVEROZAPADNOM GREBENU na Ocnjak (Maja Njer e Krit). U Julijskim Alpima izveden je niz uspona u okviru standardnog repertoara iz Vrata i Krnice (u stenama Triglava, Stenara, Gamzovca-Pihavca, Male Mojstrovke), a JUGOV STEBER, u Severnoj triglavskoj steni penje Smiljka Poznanovic, sa slovenackim partnerom. Kuljaj Milan, Stojanovic Ivan i Stoicevic Mirko penju Stenar. Vera Simic se sa Poljskim planinarima i alpinistima Jadovita i Jan Slupski penje na Rusi 2499m, Sedlo Rusi 2365m, Kasprowi 1988m, Lijava 1952m, Swinica 2301m, Kozi Werh 2291m, Spigla Sovi 2114m, Vaga 2288m, Popva sapka 2525m i Ceripasina 2525m.

1958. godina

Na republickom zimskom taboru u Martuljku (Lipovceva bajta i bivak III u Julijskim Alpima), ucestvuje devet pripadnika AOB. Od 1958. pocinje serija organizovanih izlazaka u inostrane planine, mahom u centralne Alpe. Na Triglavu Kuljaj Milan vrsi dva puta uspon kroz Prusik Salajevu. Prvi put sa Rastkom Stojanovicem a drugi put sa francuzem Zak Moriom.

U avgustu organizovan je tabor u masivu Monblana (Rastko Stojanovic, Branko Stefanac, Mirko Stoicevic), ali bez znacajnih reultata, zbog slabog vremena. Vera Simic se penje na Tosd 2275m, Grintovec 2558m, Stenar 2501m, Begunski vrh, Bivak III, Tour Round 3737m (R.Stojanovic, V.Simic), Grand Flombe 3559m (Dordevic, Stojanovic, Simic) i Taborovanje u masivu Monblana (B.Stefanac, R.Stojanovic, V.Simic). Pod tragicnim okolnostima gubi zivot 29. novembra 1958. godine Branislav Mitrasinovic, prececi sam greben Sovinjak - Bavski Grintevec - Srebrnjak.

Tada je bio vojnik, ali ne na zadatku nego je na grebenu provodio slobodan dan. Naden je 300 m nize od grebena na bavskoj strani.

1959. godina

U severnoj barijeri Sokolovog kamena (1.522 m) u Suvoj planini pripadnici AOB ucestvuju, u januaru, u tri prvenstvena uspona, cepinskog karaktera.

Ivan Stojanovic, sa francuskim partnerima, belezi prvi posleratni uspon jednog clana planinarske organizacije Srbije na Monblan (4.810 m) kao i uspon na tehnicki tezi stenoviti vrh Dan d Zan (4.013 m).

U Prokletijama, prvenstveni silaz sa Ropojanskih vrata u Ropojanu vrse Zvonimir Blazina i Mileva Rogulic. Zvonimir Blazina i Stojan Dimitrijevic obavljaju prvenstveni zimski uspon na Severni i Veliki vrh Karanfila, sa tri bivaka.

Kuljaj Milan sa francuskim kolegom Zak Moriom penje severni i juzni smer Pik Kare Leozan i Elbrus. Vera Simic vrsi uspone na Jalovec 2643m, Dolkova Spica 2582m, Kredarica 2515m, Kanjovec 2568m, Cima Picolisima (Stojanovic R, Blazina Z, Simic V), Taborovanje skupine Tre Cine Lavaredo 2400m i Loc Ateli 2438m (Simic, Stojanovic)

1960. godina

Na republickom zimskom taboru na Velom polju u Julijskim Alpima ucestvuje 12 pripadnika AOB (pristupi na Vernar, Miseljski vrh i Rjabec).

Najstarija generacija osnivaca AOB i njihovih neposrednih sledbenika dostize i prelazi zenit. Pored prvenstvenih uspona o kojima je bilo reci, ove generacije nizu uspesne uspone i u Julijskim Alpima.

Naveza Matic - Stefanac je prva u najtezim smerima koje su postale pojam slobodno penjanog sestog stepena (COPOV STEBER u Triglavu i ASENBRENEROVA u Travniku), a takode i naveza Matic - Kolarska, u COPOVOM STEBRU, koji, zajedno sa slovenackim partnerom, penje i Radmila Bogdanovic.

Ove godine se belzi jos jedan uspon na Mon Blan. Ucestvuju Kuljaj Milan, Stojanovic Ivan, Simic Vera, Stoicevic Mirko, Stanojevic Dusan i Predin Milos. Kuljaj Milan i Stojanovic Ivan vrse uspon na Monterozu i zajedno sa Stoicevic Mirkom i Stanojevic Dusanom na Dolomitsku iglu Levek. Vera simic se za to Vreme penje na Mont Modi 4471m, Montblan DiTacil, Egi di midi 3842m, Egi di Dute 3843m i Monte Rosa 4634m (Partneri dva Svajcarca).

1961. godina

U martu, kao deo jednog nesudenog logora do cije organizacije nije doslo, tri Beogradanina (Velibor Stanisic, Teodor Balabanov i Zoran Aleksic) ostvaruju bogat desetodnevni program ponavljajuci ranije izvrsene uspone na sve glavne vrhove i izvodeci neke nove varijante u barijevi Vasojevica koma.

U Ocnjaku, u grupi Karanfil, Zvonimir Blazina, Zivojin Gradisar i Radmila Panic izvode, po juznom grebenu, SMER RADNICKOG.

Grupa u sastavu Predrag Pasic, Velibor Stanisic i Nevenka Pavkovic ostvaruje intenzivan dvanaestodnevni program u Ectalskim Alpima, izvrsivsi devet obimnih, kombinovanih glecerskih i grebenskih traverzi, sa prelaskom preko 30 vrhova iznad 3.000 matara, medu kojima su Vildspice (3.772 m) Vajskugl (3.736 m) Finail spice (3.530 m), Vajszespice (3.526 m). itd.

1962. godina

Na republickom zimskom taboru na Vrsicu (Julijski Alpi) ucestvuje neodredeni broj pripadnika AOB. Tada se vrse i zimski uspon anSkrlaticu (Vera Simic, Zvonko Blazina) i Mojstovku (Vera Simic, Zvonko Blazina i Rasko Stojanovic).

U martu se odrzava veliki savezni zimski alpinisticki tecaj sa 40 tecajaca iz cele zemlje, koji vode clanovi AOB Branko Stefanac, Velibor Stanisic i Branko Protic i tom prilikom se uglavnom izvode usponi na Juzni vrh Kuckog koma i u barijeri Vasojevica koma, gde se registruju dve nove zimske varijate.

U steni vrha Mosor (980), (na Suvoj planini) Matjaz Derzaj sa Prijezdom Popovicam penje novu vrlo tesku smer, ciji opis nije sacuvan.

Medu poznatih sedam zrtava Bjelasnice, u sneznom nevremenu, 29. novembra 1962. godine nalazio se i daroviti pripadnik AOB Zoran Ivanisin.

1963. godina

Na republickom zimskom taboru na Vrsicu (Julijski Alpi) ucestvuje neodredeni broj pripadnika AOB.

U grupi Karanfil u Prokletijama, prvi uspon zimi na Ocnjak vrse Zvonimir Blazina i Dusan Mocilnik.

Potom slede usponi po SEVERNOM GREBENU Ocnjaka, od Maja Hekurita (Z. Blazina - M. Kuljaj) i u juznoj steni Juznog vrha (Z. Blazina - D. Mocilnik). Severni greben Ocnjaka penju i Kuljaj Milan i Zvone Blazina.

Grupa u sastavu Velibor Stanisic, Aleksandar Rogulic i Mileva Rogulic, vrsi uspone u Stubajskim Alpima (Srankogl 3.496 m) i ponovo u Ectalskim Alpima (Similaun 3.606 m. Salfkogl (3540 m itd.) kao i u grupi Venediger u Visokim turama.

1964. godina

Na republickom zimskom taboru na Korosici (Kamniski Alpi) ucestvuje 12 pripadnika AOB (pristupi na Ojstricu, Planjavu i Dedec).

U aprilu dolazi do posete barijeri Krsa Cvrlje. U njenom sredisnjem delu Zivojin Gradisar i Velibor Stanisic penju jednu smer od znacaja samo za zimske uslove, a u desnom delu Dusan Stanojevic i Dusan Mocilnik novu smer znatne tezine. Jugozapadna stena Juznog vrha Karanfila u Prokletijama dobija prvu smer (SMER PORED PECINE) usponom Zivojina Gradisara, Dusana Mocilnika, Velibora Stanisica i Aleksandra Rogulica, uz njihov prvi prelaz GREBENA OD ROPOJANSKIH VRATA do glavnog grebena.

Prvenstveni uspon po GRAPI KOPLJA (u Karanfilu) vrsi Milan Matic. Prvi put 1964. godine u jednoj jugoslovenskoj ekspediciji (slovenackog sastava) ucestvuju clanovi AOB Zivojin Gradisar i Zvonimir Blazina. Posle uspona na Elbrus i Pik Kavkaz, Bzeduh i Pik Slobodne Spanije "traverzom majstora", krunu supeha cele ekspedicije i jedan od najlepsih dometa za alpinizam Srbije u celini predstavlja ucesce ove beogradske naveze u precanju sevenog i juznog vrha proslavljene Uzbe, koja je pojam medu drugim kavkaskim turama, sa svoja dva markantna vrha, poput katedrale, kolosalnim ledopadima i preko 2.000 m visokom juznom stenom.

Godine 1964. A. Rogulic i V. Stanisic vrse niz uspona na najvise vrhove grupe Monteroza (4.633 m) - Cumstajn (4561 m), Liskam (4554 m), Punta Njifeti (4559 m), a u isto vreme Dusan Stanojevic, Milos Predin i drugovi penju se u grupi Monblan.

1965. godina

Na republickom zimskom taboru u Velom polju (Julijski Alpi) ucestvuje neodreden broj ucesnika iz AOB, od kojih cetvorica izvode uspon na Triglav.

U grupi Karanfil u Prokletijama Milan Matic i Srboljub Petrovic penju smer GRAPA KOPLJA, izvanredne tezine, sa izlaskom na Maja Bals. Moglo bi se reci da se resavanje osnovnih problema u glavnim stenama masiva Karanfil u izvesnom smislu zaokruzava 1965. godine kada Zivojin Gradisar i Branko Kontlajic izvode direktnu smer iz Donjeg kotla na Juzni vrh, a Milan Matic i Zivojin Gradisar tesku smer u severnoj steni Severnog vrha, mada jos uvek samo u donjem delu direktnu. Istovremeno, Blazina i Mocilnik penju prvenstvenu smer po zapadnoj steni juznog vrha, a Kotlajic i Gradisar smer iz Donjeg kotla po istocnoj steni Juznog vrha Karanfila.

Rad u prvoj deceniji u grupi Karanfil, po svojoj pionirskoj prirodi, ne samo u penjackom nego uopste u planinarskom smislu, po obimu i interesantnosti ove jedinstvene grupe, po estetskim i tehnickim kvalitetima smeri koje su u njoj izvedene, njihovoj raznovrstnosti, po obimu amaterskog ali, u mnogome, odista istrazivackog posla u ovom masivu i oko njega, po onome sto je napisano i fotografisano itd, predstavlja sasvim odvojeno i svojevrsno poglavlje u istoriji alpinizma Srbije koje ce sigurno zadrzati takvo mesto, bez obzira u kom ce pravcu i do kojih dometa teci dalji razvoj.

Godine 1965. Z. Blazina i D. Mocilnik vrse uspon na Dan d Zan i posle toga traverziraju Monblan di Takil, Mon modi i Monblan, dok Toplica i Milan Zdravkovic izlaze na Monblan klasicnim pristupom.

1966. godina

Pod zimskim uslovima, Zvonimir Blazina, Mile Meandzija, Dusan Mocilnik, vrse grebensko precenje Martuljkove skupine pod zimskim uslovima u Julijskim Alpima: Kukova spica 2417 - Skrnatarica 2448 - Dovrski kriz 2531 - Splevta 2262 - Veliki oltar 2621 sa silaskom niz greben ka Visokom rokavu i niz kamine na Jezera, sa dva bivaka.

Takode Zvonimir Blazina i Dusan Mocilnik vrse prvenstveno precenje smerom Dijadema preko barijere Vasojevica i Kuckih Komova, sa jednim bivakom (6 km grebena).

Rastko Stojanovic vodi glecerski tecaj u grupi Ortler, u Juznom Tirolu, ali nema blizih podataka o usponima.

U Prokletijama, Zivojin Gradsar i Milan Matic penju direktnu smer iz Gornjeg kotla na Veliki vrh Karanfila, (prvenstveni uspon), a ista naveza obavlja, ovog leta traverzu Monblan skupine, od Dom di Gutea, preko Monblana, Monblana di Takila i Mon Modija do Kol di Midija (drugo ponavljanje naveza iz Srbije).

1967. godina

Na republickom zimskom taboru na Vrsicu (Julijski Alpi) ucestvuje neodredeni broj ucesnika iz AOB. Zivojin Gradisar i Milan Matic penju Direktnu smer iz Gornjeg kotla na Veliki vrh Karanfila, u Prokletijama. Ivan Stojanovic i Milan Matic traverziraju grupu Monblan, od Dom di Gutea, preko Monblana, Monblan di Takila i Mon Modija.

1968. godina

Na republickom zimskom taboru na Bivaku IV (Julijski Alpi) ucestvuje sest pripadnika AOB koji vrse zimski uspon na Dolkovu spicu. Zvonimir Blazina i Dusan Mocilnik izlaze na Grosglokner 3797 u Visokim Turama, od glecera Pasterce levim grebenom.

1969. godina

Na republickom zimskom taboru na Vrsicu (Julijski Alpi) ucestvuje osam pripadnika AOB.

1970. godina

Na republickom zimskom taboru na Vrsicu (Julijski Alpi) ucestvuje neodredeni broj pripadnika AOB. Uoci Nove 1970. godine, penjuci nenavezan Siju Brane, u Kamniskim Alpima, Gine Ninoslav Slamar, pripravnik AOB, koji je u prethodne dve zime napravio preko 20 pristupa na visoke vrhove Julijskih i Kamniskih Alpa, Durmitora i Prokletija.

1971. godina

Na republickom zimskom taboru na Vrsicu (Julijski Alpi) ucestvuje neodredeni broj pripadnika AOB. Nema podataka o aktivnosti u toku ove godine, osim da je odrzan letnji tabor u Vratima i Krnici (Julijski Alpi).

1972. godina

Na vrh Koplje, u grupi Karanfil u Prokletijama, izveden je prvi uspon, ekstremne tezine, od naveze Zarko Gostovic (Beograd) - Ante Bedalov (Split). Uoci promajskih praznika gine u saobracajnoj nesreci Dr Rastko Stojanovic, godinama nezamenljivi pokretac, propagator i organizator alpinisticke aktivnosti, svakako jedna od licnosti sa najsirom planinarskom kulturom najizgradenijim konceptom alpinistike u nasim uslovima i najpotpunijom informisanoscu o svetskim zbivanjima u planinama i mnogobrojnim ostvarenim vezama u svetu alpinizma. AOB od tada nosi ime Dr Rastka Stojanovica.

1973. godina

Nema podataka o aktivnosti, osim da je odrzan letnji tabor u Vratima (Julijski Alpi).

1974. godina

Espedicija AOB, u sastavu: Zarko Gostovic, Zivko Kuzmanovic, Safet Krkic, Slobodan Vedic, Ivan Stojanovic (mladi) i Mihailo Radoicic boravi u Kaliforniji, prvobitno sa planom da vrsi uspon u proslavljenoj steni El Kepiten, ali se ogranicava na uspon na Maunt Vitni (4418), najvisi SAD, osim Aljaske. Deset godina nakon prve takve akcije, ponovo u sastavu jedne jugoslovenske ekspedicije, penjaci iz Srbije beleze jos jednu posetu Kavkazu, u okviru koje clan AOB Zarko Gostovic vrsi uspon na Ulu Tau.

1975. godina

Medu drugim usponima iz doline Vrata u Julijskim Alpima, belezi se uspon Vlade Miladinovica po Bavarskoj smeri i Zlatorogovim polisama u Triglavskoj severnoj steni.

1976. godina

Pored drugih uspona iz doline Vrata u Julijskim Alpima, zabelezen je i uspon Vlade Miladinovica kroz smer Jugov steber u Triglavskoj severnoj steni.

1977. godina

Zimski republicki alpinisticki tecaj odrzan je u Bijeluhi (Prokletije) uz organizacionu saradnju jednog clana AOB, a na zimskom taboru organizovanom od AO Nis, na Durmitoru, ucestvovala su dva clana AOB.

Usponi su u domenu standardnih grebenskih tura, bez prvenstvenih smeri, odnosno varijanti.

Na letnjem alpinistickom taboru u Prokletijama (21 ucesnik, od cega 13 iz AOB, sa 29 covek-smeri) obavljana su ponavljanja smeri u grupi Karanfil, a izvedene su dve nove varijante u steni Volusnice (Husein Nalic - Ljudmila Polak i Srbislav Todorovic - Mihailo Kovacevic).

Istoga leta odrzan je i alpinisticki tabor na Durmitoru, uz ucesce sest pripadnika AOB.

Pored drugih uspona (26 covek-smeri) izvrseno je prvo ponavljanje vrlo teske smeri Tomahavk, u Severnoj steni Sljemena (Zvonimir Blazina). Precenje grebena Kuckih Komova (od severa ka jugu) obavljaju Zvonimir Blazina i Mirko Madanovic.

1978. godina

Odrzan je zimski republicki tabor na Vrsicu (Julijski Alpi) uz ucesce i clanova AOB, ali o tome nema detaljnijih podataka. Zvanicno je otvoren "Rastkov bivak" u Velikoj Kalicim, na Durmitoru, izgraden dobrovoljnim radom, uglavnom, pripadnika AOB (pre svega: Dobrivoja Gacese, Varvare Medvedeve, Slobodana Mitrovica, Dusana Mocilnika, Jelene Milogradov i Branka Turina), uz saradnju sa garnizonom u Zabljaku i clanovima drustava "Javorak" iz Niksica i "Brskovo" iz Mojkovca, kao i clanovima odseka i sekcija u Srbiji. Milan Matic penje Bjanko - greben, na Bernini.

1979. godina

U ovoj godini, 16 pripadnika AOB ispenjali su ukupno 131 covek-smer, od cega 107 u suvoj steni i 24 zimska na vrhove iznad 2000 metara. Nema podataka da je bilo prvenstvenih uspona.

Tadeuša košćuška 70, 11000 Beograd , aob@aob.org.rs

© 2012 Alpinistički odsek Beograda